Hoewel het hart van Rotterdam tijdens het bombardement van 1940 is weggeslagen, klopt het hard voor de medemens. Kijk maar naar de talrijke prachtige buurtinitiatieven, die laten zien hoe hecht mensen met elkaar verbonden zijn. Of je nu jong of oud bent, rijk of arm: er valt van alles te beleven. En zoals beide hartkamers nodig zijn om het hart te doen kloppen, zo heeft de stad jongeren en ouderen nodig om haar identiteit compleet te maken. Daarom zet Gers! twee bijzondere plekken in het zonnetje, twee plekken op een knooppunt van culturen die het sociale en kleurrijke gezicht van de stad vormen.
Verzorgingshuis de Leeuwenhoek
Bij binnenkomst merk je al dat dit geen gewoon verzorgingstehuis is. Of, zoals vrijwilligers-coördinator Rini de Otter het verwoordt: “De doodgraverslucht hangt hier niet!” Het is een kleurige, multiculturele plek waar mensen een feestje maken van hun oude dag. Een paar Surinaamse heren staan te poolen. Er zitten wat dames op de bank, van wie er eentje een uiltje knapt. Aan de langste tafel vindt een theekransje plaats. Overal hangen fleurige bordjes, die de bewoners in het kunstatelier maken, en er staat muziek op.
Rini werkt sinds 2009 bij de Leeuwenhoek. Daarvoor was hij werkzaam in de haven. “Maar tattoos heb ik niet”, zegt hij snel. Hart voor zijn werk heeft hij des te meer. Hij vertelt dat de Leeuwenhoek in 1978 opende als ondersteuning voor buurtbewoners op leeftijd, die met een beetje hulp nog naar de slager of apotheek konden. “Nu is dat anders: de mensen hebben meer zorg nodig. Maar ze zitten niet stil, hoor!” Zo houden bakmiddagen, ouderendisco’s en spelletjesmiddagen de bewoners bezig. Mensen uit de buurt zijn ook welkom; op de bingoavond bijvoorbeeld. “We hebben alle geuren en kleuren en we staan voor iedereen open”, zegt Rini. Een vriend van hem, Ferry Offerman, is na een hersenbloeding ook in de Leeuwenhoek komen wonen. Ondanks dat hij in een rolstoel zit, gaat Ferry nog graag naar een wedstrijd van Feyenoord met zijn zoon.
Het mag duidelijk zijn dat de deur hier open staat; mensen van buiten zijn hier binnen van harte welkom, maar de bewoners zelf maken ook graag een ommetje. Op de vraag hoe de Leeuwenhoek haar bevalt, antwoordt mevrouw Riet Kesling: “Prima! Maar ik kwam hier al lang voor ik er woonde.” Ze voelt zich duidelijk thuis: “Hier moet ik zijn!” De Leeuwenhoek is niet voor niets een begrip op de West-Kruiskade. Een warm bad voor zowel ouderen als buurtbewoners.
Verzorgingshuis de Leeuwenhoek
West-Kruiskade 54
3014 AW Rotterdam
(010) 436 14 88
Huis van de wijk – Mozaïek
Buurtbewoners drinken samen thee, terwijl kinderen en begeleiders binnenstromen voor kickboksles. Ronald de Koning is sociaal beheerder van de Mozaïek. Hij legt uit dat een huis van de wijk niet hetzelfde is als een buurtcentrum. De centrale vraag is: wat vindt de buurtbewoner leuk? Maar die moet hier wel zijn eigen weg in vinden. Ronald: “Het moet vanuit het kind of de volwassene zelf komen.” Voor alle leeftijdsgroepen zijn er activiteiten, maar het is vooral de jeugd die op inspirerende wijze begeleid wordt. Zo is er huiswerkbegeleiding, gezond koken voor kinderen, er zijn sportactiviteiten en de jeugd kan uitheemse culturen virtueel verkennen. Maar wat er echt uitspringt is het ‘Inspiratoren Team.’ Kinderen tussen vier en twaalf jaar krijgen namelijk de kans leeftijdsgenoten te begeleiden. Zo leren ze spelenderwijs wat leiderschap inhoudt.
Dit werkt ook door in de wijk. Een piepjonge inspirator legt uit: “Als we een A van de juffrouw krijgen, mogen we dingen organiseren. We hebben bijvoorbeeld voor Halloween een griezelbus geregeld en daar gaan we mee rondrijden en mensen laten schrikken.” Waarom is hij hiervoor gekozen? “Ik kon heel goed op de anderen letten,” zegt de kleine man trots. Irene Alami Merouni leert de kinderen projectmatig werken: “Dan wordt hun wereld maakbaar en zijn ze niet langer het rotschoffie dat op de hoek van de straat staat.” Het uiteindelijke doel is dat ze ‘autonoom burger’ worden.
Haar collega Ibrahim Ebrahoui begeleidt jongeren vanaf 15 jaar. Zij krijgen onder andere weerbaarheidstraining, maar bijvoorbeeld ook kookles. Door samen te koken leren de adolescenten zelfstandigheid, budgetteren, hygiëne en veiligheid. Eigenlijk zit in elke activiteit een levensles verborgen. Ronald: “Ik ben heel trots op het goede programma dat de Mozaïek aanbiedt. Ik wil dat de mensen zich thuisvoelen in dit centrum van de wijk.” Aan zijn bevlogen team zal het zeker niet liggen.
Huis van de Wijk – Mozaïek
Schommelstraat 69
3035 CG Rotterdam
(010) 466 37 34
In 1909 opende Ons Huis haar deuren aan de Gouvernestraat. Het eerste buurthuis van Rotterdam had als doel: “de bevordering van de omgang tusschen de verschillende kringen van de samenleving en van de volksontwikkeling”. Hier konden (veelal ongeschoolde) burgers onder andere naar theatervoorstellingen kijken. In 1949 ontwierp architect Jaap Bakema er een filmzaal die ‘t Venster genoemd werd. Een paar jaar later werd het vlakkevloertheater omgebouwd tot moderne theaterzaal die De Lantaren ging heten. Later werd dat natuurlijk: LantarenVenster!