Rotterdam kent vele mooie en bijzondere plekken. Maar wat is nou het beste van Rotterdam? De drie mannen achter Gers! kiezen om beurten een plek die zij speciaal vinden. Deze keer stapt Edwin Veekens in de tram en ontdekt zijn stad vanuit een nieuw perspectief. Van de zuidelijke stadsgrens via De Kuip, Erasmusbrug, Coolsingel, het Centraal Station en weer terug.
Op het eerste gezicht lijkt het een gewone tramremise, langs de A16 aan de zuidelijke stadsgrens van Rotterdam. Afgezien van het rode RET-logo op het dak, is het complex niet bijzonder opvallend. Een rechttoe rechtaan glazen doos die onderdak biedt aan een werkplaats, trams, kantoren en magazijnen. Toch is dit gebouw – van waaruit sinds 2011 de lijnen 2, 20, 23 en 25 vertrekken – het nieuwste paradepaardje van de RET. De remise is zo gebouwd dat deze grotendeels zelfvoorzienend is qua energie. De buitenverlichting werkt op zonne-energie en de trams worden gewassen met opgevangen regenwater.
Met het gebouw geeft het bedrijf, dat al sinds 1878 het tramnetwerk in en rondom Rotterdam exploiteert, een duidelijk signaal af: mensen van A naar B vervoeren is één ding, maar aandacht voor mens en milieu is minstens zo belangrijk. “Natuurlijk doen we er alles aan om de trams op tijd te laten rijden”, zegt trambestuurder Alex Giezen. Hij is ruim veertien jaar in dienst bij de RET. “Maar we streven ook naar de hoogste kwaliteit voor de reiziger. Daardoor vallen we, als je het mij vraagt, onder de betere openbaar vervoerbedrijven in Nederland. Wat zeg ik? Van Europa!”
‘Wie Rotterdam in een uurtje wil leren kennen, zou gewoon eens een ritje moeten maken met de tram’
Ieder een eigen verhaal
Alex, onberispelijk gekleed in een donkerblauw uniform, gladgestreken blouse en stropdas, is trambestuurder in hart en nieren. De meeste routes kan hij dromen, maar hij verveelt zich nooit. “Onderweg zie je van alles gebeuren en je maakt ook leuke dingen mee met passagiers. Kinderen die elke ochtend vroeg de tram naar school pakken, nieuwbakken grootouders die op stap gaan met hun eerste kleinkind, zenuwachtige kandidaten op weg naar het rijexamen. Zoveel verschillende mensen en ieder met een eigen verhaal.” Edwin Veekens is het roerend met hem eens. “Dat vind ik ook zo mooi aan het openbaar vervoer in de stad; alle lagen van de bevolking komen er ongedwongen samen. Wie Rotterdam in een uurtje wil leren kennen, zou gewoon eens een ritje moeten maken met de tram. Je ontdekt de stad en de inwoners in een notendop. Ideaal voor de efficiënte toerist, maar ook voor Rotterdammers. Want wie kijkt met de ogen van een toerist, ziet ineens veel meer.”
Bakbeest
Dan is het tijd om te testen of Edwin enig talent heeft voor het besturen van een tram. Na een korte instructie van Alex, loodst hij het ruim dertig meter lange en bijna veertig ton zware gevaarte uit de remise, hup de openbare weg op. Met zijn linkerhand regelt hij de snelheid via de rijhendel (pookje in trambestuurdersjargon), terwijl hij met zijn linkervoet het dodemanspedaal ingedrukt houdt. Dat laatste is een veiligheidsmaatregel: als zijn voet eraf zou glijden, bijvoorbeeld als hij onwel wordt, stopt de tram automatisch. Edwin krijgt de instructie om vaart te maken op rechte stukken en snelheid te minderen bij haltes en drukke verkeersknooppunten. Alex: “Fietsers, toeristen, taxi’s, iedereen wil net even voor je langs, maar een bakbeest van veertig ton breng je niet zomaar tot stilstand: de remweg van een tram ligt bij 25 kilometer per uur op zo’n twintig meter en bij nat weer ligt dat punt nog enkele meters verder.”
Helemaal zonder horten of stoten verlopen de eerste kilometers niet. “Het voelt alsof ik mijn eerste rijles opnieuw beleef, maar dan met een 40-tonner onder mijn kont”, zegt Edwin met het zweet op z’n voorhoofd. Alex: “Precies! En je moet je voorstellen hoe het is met passagiers. In de cabine lijk je een soort eigen baas, maar ondertussen ben je ook een gastheer voor de mensen in de tram. Hun comfort staat voorop. Ook als je een keer een noodstop moet maken of je moet omrijden, dan moet je de reizigers zo snel en zo goed mogelijk informeren. Wat is er aan de hand? Hoe lang gaat het duren? Wat zijn de alternatieve opties? In dit vak zijn goede sociale vaardigheden een vereiste.”
Met een gangetje van ongeveer 35 kilometer per uur zet de tram koers richting het centrum. Het voertuig glijdt steeds soepeler over de wissels. “Edwin, als je ooit nog een carrièreswitch overweegt, dan is dit misschien wel iets voor jou”, grapt Alex. “We zijn namelijk hard op zoek naar jonge, getalenteerde collega’s. De gemiddelde leeftijd van mensen die bij de RET werken is 52 jaar en de komende 10 jaar gaan veel trambestuurders met pensioen. Wat mij betreft kun je zo aan de slag!”
Indrukwekkend panorama
Halverwege de Erasmusbrug houdt Edwin even stil om van het uitzicht te genieten. Al heeft hij dat al honderden keren gezien, vanuit de kop van de tram oogt het toch net even anders. “Met de auto of de fiets moet je of links of rechts aanhouden, maar met de tram ga je recht door het midden. En omdat het tramspoor is afgesloten voor ander verkeer, kun je de omgeving rustig bekijken.” Ook Alex is onder de indruk van het panorama, en dat elke keer weer. “Rotterdam is voortdurend in beweging, dus ik denk niet dat het uitzicht me ooit zal vervelen.”