Kloppend hart van Rotterdam

Een ode aan de plataan

Pascale Duin Tekst
Ferry Krauweel Beeld

Kijk, daar sta je dan. Eén van de oudsten van de stad. Je volle haardos roert zich in de wind. Een kranig lijf, enigszins uit het lood. Een toehoorder. Aanschouwer. Een stille getuige. 

Als kleintje in een groene tuin. Ontstaan, als rustpunt voor velen. Even een ommetje. Een luchtje scheppen. Zoekende ogen achter de grote ramen die je omringen. Een rustige blik. Blijheid, opluchting, ontreddering, verdriet. Op zoek naar ander leven. Daar was jij.

Heb jij die ijzige kou gevoeld? Je weet wel, bijna 75 jaar geleden. “De strengste vorst sinds mensenheugenis”. Verlammend op het leven. De verlichte ramen om je heen, in duisternis verdwenen. En jij? Jij fier overeind. Als baken van vertrouwen. De verwoestende bommen overleefd. Het leven in je, bleef behouden.

Heb jij de wereld zien veranderen? Van paardenkar naar auto. Van handarbeid in beton. De seizoenen als ijkpunt. Als onbuigzaam besef.

In de mensen om je heen, tekenen zich de jaren. Huppelend, spelend in groepjes, tikkertje. Hand in hand, verliefd. Een knuistje in een grote hand. Een liefdevol gebaar. Haast en vluchtigheid verdwijnen. Onzekere stappen. Geschuifel. Een laatste groet.

Wat hebben ze je toevertrouwd, wiens rug heb je gesteund? Wie wisten zich geborgen, of schuilden tegen regen.

“Hij ziet er nog goed uit” hoor ik ze verwonderd zeggen. Het kleintje van weleer.

Volgroeid en nu volwassen. Als levend monument, van een zwijgend verleden.

De Lijnbaan Plataan werd in 1851 geplant in de tuin van het voormalige Coolsingelziekenhuis. In 1940 overleefde de boom de bombardementen op de stad. Het ziekenhuis werd daarbij zwaar beschadigd. Nu, ruim 160 jaar later maakt de plataan nog steeds deel uit van het Rotterdamse straatbeeld. Samen met de overgebleven toegangspoort van het ziekenhuis, vormt de boom een bijzonder monument op de Lijnbaan.

Rotterdam heeft ruim 600.000 bomen en eenzelfde aantal inwoners.