Schiedam een stad om verliefd op te worden? Het overkwam theatermakers Anne Rats en Koen Wouterse. Ook Yorick Zwart raakte vervolgens gecharmeerd van de stad met de hoogste molens ter wereld. Het door hen opgerichte gezelschap De Stokerij huist nu definitief in het Wennekerpand in Schiedam. Met geëngageerd, vernieuwend, rauw en toegankelijk stadstheater, reiken zij een uitgestoken hand naar iedereen in de stad.
Maar ho eens even…. Wat zei je nou? Verliefd op Schiedam?
“Ja echt”, zegt Rats. “Stapelverliefd. Eerst niet, maar Koen en ik vonden online een mooi huis met een glijbaan voor de deur voor dochter Jet. We reden er naartoe. De zon scheen, de Kameel (molen) draaide zijn wieken, de gezellige markt in het centrum, bij een theater werden spullen uitgeladen. Ja, hier wilde ik wel wonen! De prachtige geveltjes tegenover die lelijke industrie, de stad schuurt en is in conflict met zichzelf. Ik was meteen helemaal verkocht. Ook werden we verliefd op de mensen. Als je een Schiedammer vertelt dat je Schiedam zo mooi vindt, zeggen ze argwanend: Oh ja joh, hoezo dan?”
Wouterse: “Soms bespeur je schaamte over het verleden. Maar je ziet ook trots. De Schiedammers willen dingen. In de jaren zestig was Schiedam de grote belofte. Daar is het weer tijd voor. Schiedam stapt voorzichtig uit de schaduw van grote broer Rotterdam. Wie kent geuzennaam Zwart Nazareth nog? Niemand! Nergens zie je verbrande erven, de steenkool kleurt de molens en muren allang niet meer zwart. Het stikt hier van de bijzondere mensen die wat willen.”
Het vuur van de branderijen en de glasfabriek huist nu in de mensen?
Wouterse: “Juist, en daar kunnen wij met ons theatergezelschap aan bijdragen door voorstellingen te maken en al deze bijzondere mensen een podium te bieden en iedereen samen te brengen.” Zwart vult aan: “Met onze eerste voorstelling Hamlet zette we de eerste stap om inwoners te betrekken. Er deden tien amateurspelers mee en 25 basisschoolleerlingen. Ook waren er lokale ondernemers betrokken. Het werd een succes, het sloeg aan bij een breed publiek. En niet alleen Schiedammers; er kwamen veel mensen van buiten de jeneverstad. Hamlet leverde veel bekijks op. We liepen dwars door de stad tijdens de voorstelling. Mensen op terrassen zagen onze stoet (de begrafenis van de oude koning) voorbijkomen en applaudisseerden.”
Rats: “Prachtig was dat, het leefde echt. Het mooiste compliment? Een man en zijn dochter kregen voor de deur van de supermarkt een flyer in hun handen gedrukt. Ze waren nog nooit naar toneel geweest, vertelde de vader. Ze kochten spontaan een kaartje en vonden het zo fantastisch dat ze vier keer achter elkaar zijn komen kijken!”
Even voor de duidelijkheid. Jullie hebben voorstellingen in het Wennekerpand maar ook op verschillende locaties en theaters?
Rats: “Ja, zo is er de jaarlijkse kerstvoorstelling samen met Theater aan de Schie. En binnenkort het Opstokerijfestival. De voorstellingen van Human Inc. zijn deze zomer te zien op de Parade. En we hebben veel jeugdvoorstellingen voor de leeftijd acht tot achttien jaar. We hebben door Hamlet al zo’n zestig kinderen in ons bestand die allemaal mee willen doen; zij vormen de jonge Stokerij. En in september hebben we een grootschalige productie in samenwerking met Theater Walhalla, Theater Rotterdam en Theater de Schie: Dusty Mixed Feelings.”
‘Ze vonden het zo mooi dat ze vier keer achter elkaar zijn komen kijken’
Promoten jullie nu bewust de stad Schiedam met voorstellingen elders in het land?
Zwart: “We exporteren voorstellingen die hier gemaakt worden. We denken dat ze interessant zijn voor de rest van het land. Mensen komen nu al overal vandaan. Twee op de vijf bezoekers van de Kerstvoorstelling kwam van buiten Schiedam. En Nederland is niet zo groot, je bent er zo! Schiedam is de culturele stad die het omrijden waard is. “
Waar droom je van?
Wouterse: “Een groot pand met een theaterzaal, een bibliotheek en een café waar je goed kunt eten. Waar iedereen naar binnen kan lopen. Het zou te gek zijn als je een plek hebt waar mensen en acteurs uit het hele land kunnen repeteren en spelen tegelijk. Ja, want als ik dan toch aan het dromen ben, dan wil ik wel twee zalen!” Hij schiet in de lach en vervolgt. “Dat het publiek met een kop koffie in de hand komt kijken bij een repetitie, dat er een plek ontstaat waar je kunt jammen met andere acteurs. Dat je nooit weet wat er staat te gebeuren.”
Yorick Zwart, Anne Rats en Koen Wouterse
Wat brengt de toekomst?
“Mensen die niet de schouwburg platlopen, willen we graag betrekken. Zo geven we ook workshops op scholen, daar halen we veel acteurs vandaan”, stelt Rats. “Ook gaan we voor onze ‘Oh Ja Hoezo Dan’-voorstellingen op zoek naar mensen uit alle wijken. Daar investeren we in. We houden dan ook de entreekaarten betaalbaar voor iedereen. Maar voor de mensen waarvoor het echt niet mogelijk is een kaartje te kopen, gaan we met de nieuwe Kerstvoorstelling ‘De kleine Prins(es):’ in theater de Schie experimenteren met uitgestelde kaarten. Ken je dat? Dan koop je een kaartje voor een ander. Iedereen kan binnenkomen en vragen of er nog uitgestelde kaarten zijn. We zijn voortdurend bezig met alles verbinden en dingen voor elkaar krijgen.”
In september hebben jullie een wel heel bijzondere productie?
Rats: “We hebben een grote liefde voor Amerikaanse muziek. In samenwerking met Theater Walhalla, Theater Rotterdam en Theater aan de Schie zetten we ‘Dusty Mixed Feelings’ op de planken, een theatrale roadtrip, doordrenkt met country, blues, rock-’n-roll, die het publiek meemaakt terwijl ze met een bus onderweg zijn. De muziekvoorstelling, met songs van onder andere Bill Monroe, Elvis Presley, Hank Williams en C.W. Stoneking, bestaat uit drie verhaallijnen: die van moeder Hetty, vertolkt door Frédérique Spigt, die altijd pech heeft gehad. Die van Thomas, gespeeld door Yorick Zwart, die de kans niet kreeg zijn leven te leiden met zijn grote liefde. En die Joy, die rol heb ik, die niet alleen hun respectievelijk dochter en hun grote liefde is, maar ook het leven leeft waar de twee anderen van droomden. Het publiek wordt verdeeld: ze horen slechts een kant van het verhaal, maar maken uiteindelijk dezelfde afsluiting mee.”
Het is een unieke ervaring: in september starten drie verschillende verhalen op drie verschillende plekken. Twee van de drie verhalen spelen zich af in een rijdende bus, onderweg naar het derde punt, waar het derde verhaal gespeeld is en de voorstelling in een vlammend, emotioneel feest uitmondt, waar de vonken vanaf springen.
Maar eerst de Parade?
Zwart: “Met de hyperactuele thematiek privacy en cybersecurity belicht Human Inc. de wereld van een andere kant. We zien Harry, een nette, rustige en wat saaie man, aan wie de stormen van de 21e eeuw voorbij lijken te gaan. Wanneer zich in zijn leven toch een crisis voordoet, een scheiding, is het hek van de dam. Een paar nieuwe smartphones, datingsites, één tatoeage en wat hippe brillen verder en Harry is weer helemaal bij de tijd.”
Wat is het geheim van De Stokerij?
Wouterse: “We gebruiken veel muziek. We zijn in het muziektheater geschoten sinds we in Schiedam gehuisvest zijn. Erg leuk, maar wat onze voorstellingen echt bijzonder maakt, is dat we voortdurend improviseren. Bij ons word je getriggerd meerdere keren naar een voorstelling te komen kijken. Het is altijd anders.”
De Stokerij
Waar: Wennekerpand Adres: Vijgensteeg 2 Schiedam Nog geen 15 minuten fietsen vanaf Rotterdam Centraal
Speeldata Dusty Mixed Feelings september 2019
10, 11, 15-17, 20-22, 24, 25
Zie ook
www.theateraandeschie.nl
www.theaterwalhalla.nl
www.theaterrotterdam.nl