Rotterdammers maken Rotterdam

Operadagen Rotterdam

Andre van Dijk Tekst
Bas Czerwinksi Beeld

Belangrijk bij de Operadagen Rotterdam: vergeet direct het woord opera. Dit jaarlijkse tiendaagse muziekfestival heeft zich in de loop der tijd ontworsteld aan de klassieke aria’s uit de platenkoffer van je opa. Het is bruisend muziektheater in de breedste zin van het woord. En allemaal midden in de stad!

Een deel van het immense aanbod aan voorstellingen is te zien en te horen in gevestigde zalen als de Rotterdamse Schouwburg, De Doelen en de twee Luxors. Prachtige podia voor de keur aan muzikaal vertier binnen het veelomvattende thema (R)evolutie – Gelijkheid. Maar de kracht van de Operadagen Rotterdam ligt ergens anders, in het tweede deel van de naam. Dat is meer dan een simpele plaatsaanduiding: het duidt de ruimste toneelvloer aan die een festival zich kan wensen.

Dekentje en brandy

Zo is de betonnen vlakte onder de Van Brienenoordbrug op een frisse dinsdagavond omgetoverd tot intieme arena. Op deze bijzondere plek vindt de voorstelling The Big Easy plaats, een muzikale performance over New Orleans. De zangers en muzikanten van de groep Tijdelijke Samenscholing brengen een caleidoscoop aan verhalen en songs, allemaal geïnspireerd door hun verblijf in de hoofdstad van de Amerikaanse staat Louisiana.

The Big Easy onder de Van Brienenoord

Hun teksten gaan over het slavernijverleden, de muziekcultuur, het sluimerende racisme en de nasleep van orkaan Katrina. Terwijl de auto’s boven de hoofden voortrazen en de Maas tegen de wal klotst, zorgt de combinatie van muziek en woord voor een uiterst sfeervolle belevenis. Het zijn de Operadagen op hun best: een oer-Rotterdamse locatie, een emotionele voorstelling, publiek dat dicht opeengepakt de wind trotseert (onder een dekentje, met een uitgereikt glaasje brandy) en het collectieve geluksgevoel ‘iets bijzonders meegemaakt te hebben’ na afloop. Kan het nog beter?

Het publiek trotseert dicht opeengepakt de wind

The Big Easy is met gemak een van de hoogtepunten van de Operadagen. Net als de niet minder bijzondere voorstelling in het oude Luxor Theater die de geest verrast. Hier worden opera’s van Mozart omgevormd tot hitsig spektakel dat in zang en spel gaat over liefde, trouw en ontrouw. De artiesten wisselen pikante aria’s uit Cosi fan tutte en Le Nozze di Figaro af met dynamisch toneelspel dat met veel dubbelzinnigheden het menselijk overspel toont. Een zweem van klassieke opera samengebracht met eigentijdse decadentie: de bepruikte Wolfgang Amadeus wordt aan het slot bedolven onder een orgastische berg kussens.

De bepruikte Wolfgang Amadeus wordt bedolven onder een orgastische berg kussens

Doe-maar-gewoon

Het zijn de afwisseling en samensmelting van klassiek en experimenteel die ervoor zorgen dat de Operadagen het brede veld van het moderne muziektheater bespelen. Met veel respect voor het klassieke repertoire zoeken de samenstellers, makers en vertolkers naar meer. Zij zoeken de grenzen van de hedendaagse muziekbeleving op en, waar dat kan, gaan ze daaraan voorbij. Het resultaat is een enerverend festival met veel jonge, ambitieuze artiesten en een publiek dat zich openstelt om telkens opnieuw verrast te worden. Een trouw publiek overigens, dat zich goed voelt in dit artistieke klimaat en vol verwachting uitkijkt naar de editie van volgend jaar.

Rotterdam op zijn Rotterdamst

Het is onmogelijk de Operadagen in willekeurig welke andere stad te plaatsen. De Rotterdamse atmosfeer geeft dit muziekfestijn de juiste toon: een gezonde mix van exclusiviteit en doe-maar-gewoon. Het pluche van de Schouwburg en de houten tribune in de buitenlucht. De fluwelen klank van Händel en de rauwe blues uit New Orleans. Het is Rotterdam op zijn Rotterdamst: de stad is het perfecte podium, het festival ongeëvenaard.