Rotterdammers maken Rotterdam

Gegrepen door drag

Karin Koolen Tekst

De grootste dragqueen show die Nederland ooit gezien heeft, vindt plaats in Rotterdam. Niet tussen het ‘pluche en klatergoud’, maar in de stoere, industriële Schiecentrale. The Rotterdam Drag Show zal zich kunnen meten met voorstellingen in Las Vegas, New York en Sydney. Maar dan wél compleet anders, belooft organisator Marco Valk. Béter. “Wij willen drag het podium geven dat het verdient.”

In de Thaise hoofdstad kennen ze Marco Valk en de queens van The Rotterdam Drag Show inmiddels. In Bangkok liet Valk de kostuums maken én haalde ze vervolgens zelf op. “Alles is op maat en met de hand gemaakt”, vertelt hij. “Alleen al met de jurken voor de openingsact zijn verschillende ateliers drie maanden bezig geweest. Ik had de laatste keer 42 kilo in de overhead; dat waren vijf jurken!”

We spreken Valk in het DE Café aan de Binnenrotte. We wachten nog op Serge, Sederginne op het podium. “Zij is de comedy queen van de show”, verklapt Valk alvast terwijl hij een slok van zijn cappuccino neemt. “Sederginne is een heel sympathieke, wat naïeve vrouw van in de vijftig bij wie alles steeds in de soep loopt. Tijdens de show wil ze Celine Dion zingen, haar grote droom, maar dat loopt dan keer op keer mis. Als je Sederginne ziet spelen… Oh, het is ge-wèl-dig!”

Gegrepen

Het idee voor de show ontsproot zeven jaar geleden in Valks hoofd. In Mykonos bezocht hij per toeval zijn eerste drag show. “Voor die tijd had ik nog nooit zo’n show bijgewoond. Aangezien ik met mijn bedrijf zelf evenementen opzet, kan ik moeilijk genieten. Ook hier: licht en geluid waren niet goed, decoratie hing te laag… ik kan me dan slecht op de show concentreren.”

Maar het moment dat Vanessa van Cartier, in september 2019 uitgeroepen tot wereldkampioen, opkwam, werd hij wel direct gegrepen. “Niet alleen vanwege het enorme talent, maar ook omdat het een compleet andere kunstvorm was dan ik kende. Doordat er niet live gezongen wordt, kan de artiest zich helemaal focussen op de performance, op het verhaal dat zij wil vertellen. Toen wist ik: ik ga ooit een grote show in Rotterdam doen! En ik wist ook, dan moet Vanessa erin. Toen het plan concreter werd, werden dat Vanessa, Skyla en Serge. Met Abby en Envy kwam ik via-via in contact. Ik was meteen verkocht.”

Hakken in grote maten

Dan verschijnt de goedlachse Serge (26) aan tafel, licht stoppelbaardje, grote bruine sjaal helemaal je ne sais quoi om zijn nek gedrapeerd. Warme knuffels en zoenen over en weer. Serge komt uit Antwerpen. Hij reisde vandaag naar Rotterdam voor het interview, maar maakt gelijk gebruik van de gelegenheid om schoenen te kopen. “Hier zit een van de weinige schoenenwinkels met heel hoge glamourhakken in grote maten.”

“Silhouette”, vult Valk aan, “op de Karel Doormanstraat. Daar komen heel veel drags. Er staan al jaren van die lieve, dames in de winkel.”

Het is een drukke tijd voor Serge. “Inkopen, pruiken verzorgen …”, somt hij op, “maar vooral repeteren. We hebben alle vijf onze eigen performance, maar deze show bevat veel gezamenlijke dans. Dat is voor de meesten van ons een beetje uit de comfortzone, maar de lat ligt hoog en we jutten elkaar op. We repeteren vooral in Amsterdam, omdat de meeste queens daar wonen.”

Industrieel

Over de reden waarom de show in Rotterdam moest plaatsvinden, is Valk kort: “Dit is mijn stad. Rotterdam heeft natuurlijk helemaal geen reputatie op dit gebied. Dat zorgde ervoor dat men best wat twijfel had, zeker met de ambities die we zo nadrukkelijk uitspreken.” Maar als je het doet, moet je het goed doen, oordeelde de organisator die met zijn bureau Co Solo events de zakelijke markt bedient. “Rotterdam is toe aan iets écht progressiefs. We kozen bewust een industriële locatie, niet tussen het pluche en klatergoud, wat iedereen denkt.” De organisatie werkt alleen samen met Rotterdamse partijen. “Alleen de queens komen niet uit Rotterdam, omdat ik dat niveau hier nog niet heb gevonden.”

Want een performer ben je niet zomaar. Valk: “Laat ik vooropstellen dat ik diep respect heb voor iedere man die een jurk aantrekt en op een podium gaat staan. Maar dan is de vraag: is het entertaining? Vind ik dit gaaf? Een goede performer pakt de zaal in, komt echt bij je binnen. Zoals Vanessa destijds bij mij deed. Zij opende mijn ogen voor deze kunstvorm.”

Egards

Want dat is het volgens de organisator: kunst. “Wij willen drag als volwaardige kunstvorm neerzetten. Natuurlijk, het wordt fun, power en glitters met alles erop en eraan, maar dát is onze drijfveer. Drag krijgt vaak een obscuur podium. Het is underground, wordt vooral gekoppeld aan de gay scene, er wordt lacherig over gedaan. Laat dat los en zie het voor wat het is. Er zijn enorme skills nodig om dit neer te zetten. Ik hoop dat er nieuwe erkenning komt, want op dit moment krijgt het niet het podium dat het verdient. Als mensen denken dat mijn queens na de voorstelling met een schaal bitterballen en kaas rondgaan – ho! We hebben het hier over performers, die moeten met egards behandeld worden en een eigen kleedkamer krijgen waar ze zich in alle rust kunnen voorbereiden.” Serge: “In België is men al iets verder, daar vind je serieuze shows en verkopen drag shows ook beter dan musicals. Dit is voor Nederland de kans te zien hoe het eigenlijk moet zijn.” Hij knikt naar een houten pilaar in het café waar een grote plant op staat. “Negentig procent van de drags staat ergens op zo’n vierkant blok, eigenlijk wat je níet wilt. Nu is er een platform, een mooie setting, een echte production show.”

Toiletjuffrouw

Het is nu alweer tien jaar geleden dat Serge voor het eerst als drag naar buiten trad. Gevraagd naar zijn ‘reis’, gaat hij er eens goed voor zitten. “Mijn ouders waren gescheiden”, begint hij, “er was weinig geld. Ik had dringend een bijbaantje nodig.” In de gaybar waar hij regelmatig kwam hing een affiche: toiletjuffrouw gezocht. “Ik heb de dag erna gebeld: ik ben jullie nieuwe toiletdame. ‘Ja, maar we zoeken wel een dame’, zeiden ze. ‘Je kan een dame krijgen’, zei ik.”

Een jaar lang werkte de van nature flamboyante Serge elke vrijdagavond in de bar, in drag. Hij deed mee aan verkiezingen en ging steeds vaker optreden. Inmiddels is het zijn fulltime job. “Die kaas en bitterballen, die doe ik ook, hoor. Dat zijn de doorsnee-opdrachten, verjaardagen, kleine jobkes on the side. Anders kun je hier niet van le- ven. Maar zo’n grote show als straks” … Hij richt zich tot Valk aan de andere kant van de tafel. “Oh, ik heb er zo’n zin in!”

Serge’s Sederginne is een wat oudere vrouw, vol humor. Serge: “Als ze alle danspasjes meedoet, denken mensen in de zaal al snel: zo, die kan goed mee!” Hij lacht. “Dat wekt direct sympathie. Ze is de stakker van de show, maar altijd vrolijk en positief, heel toegankelijk voor het publiek.”

Is hij nog zenuwachtig voor een show? Serge begint te lachen. “Meer dan vroeger”, bekent hij dan. “Vroeger ging ik gewoon het podium op, ik zag wel wat er gebeurde. Nu staat er voor mijn gevoel meer op het spel en neem ik geen risico meer. Ik sta ook vaak met klamme handen en bonzend hart in de coulissen. Maar zodra ik op ga valt dat weg. Het is de beste energie ter wereld.”

Verbannen van Facebook

Het momentum is daar, zei Valk al. “Een gelijke behandeling van mensen uit de LHBTQ+-gemeenschap is nog lang geen gemeengoed. Een tijdje terug kondigde de premier van Hongarije aan dat het land niet mee zou doen met het songfestival. Het zou te ‘homo’ zijn. Verschrikkelijk! Dan moet Nederland een statement maken; hier kun je zijn wie je wilt zijn. Hopelijk worden we in Europa weer een lichtend voorbeeld – helaas staan wij inmiddels op de veertiende plek als het om tolerantie gaat.”

Nog zoiets: de advertentiecampagne van The Rotterdam Drag Show werd eens van Facebook afgegooid, vanwege het aanstootgevend gehalte. Valk: “Maar er is niets maar dan ook niets aanstootgevend in de show of in de communicatie! Dat zijn van die momenten waarop ik denk, los van de briljante show, ja, we staan ergens voor!”

Serge: “Het zegt wat over het stigma rond drag queens. Een van onze slogans is: be careful who you hate, it might be somebody you love. We dringen die boodschap in de show niet op, maar proberen mensen wel te verleiden om na te gaan denken, anders te gaan kijken.”

‘Toen we van Facebook afgegooid werden, dacht ik: ja, we staan ergens voor’

Maar los van de missie, kan het publiek gewoon een geweldige show verwachten. Valk: “Ik bezocht eens een grote, dure show in Vegas, op The Strip. Veel bombarie, het ging in no time van nul naar hysterisch. Wat je bij grote shows wereldwijd ook veel ziet is de ‘afzeik’-drag. Die hebben wij ook, dat is ook leuk, maar alleen maar die energie gaat vervelen. Er is afwisseling nodig, een lach en een traan. We hebben ook geen twintig queens, maar vijf. Als het te druk wordt op het podium krijg je een brij aan veren. Met minder vertel je juist een verhaal en kun je mensen raken. Ik durf gerust te zeggen dat onze show zich meet aan de grote shows wereldwijd. Sterker, onze show is beter!”