Rotterdammers maken Rotterdam

Bruggen-dj’s

Mick de Witte Tekst
Mick de Witte Beeld

De hengel met klompje waar de schipper het passagetarief in kon stoppen is allang weggedigitaliseerd. Brugwachters zijn met hun stad meegegroeid en verantwoordelijk voor meerdere bruggen tegelijk, ze rijden dwars door de stad om sluizen te bedie-nen en als het nodig is sluiten ze de hoogwaterdeuren. Als brugwachter moet je sjoege hebben van eb en vloed, de wind en manoeuvres van schepen inschatten. En humor! 

Giel Kartner, brugwachter Berg en Broekse Verlaatbrug: ‘Je kunt de hele stad lamleggen’

“Wat zeg je? Ik ben nog doof van het concert van Rammstein”, zegt Giel Kartner grijnzend terwijl hij het sperlicht op groen zet voor de wachtende bootjes aan de Berg en Broekse Verlaatbrug. Kartner heeft nauwelijks tijd voor een interview, snelt over de sluisdeuren van het ene bedieningspaneel naar het andere.

“Dikwijls fietste ik hierlangs en dacht, dat lijkt me leuk werk.” Dus na jaren binnenvaart en schepen bunkeren werd hij zeven jaar geleden brugwachter. Deze sluis en ophaalbrug, die de Rotte verbindt met de Bergse plassen, is zijn favoriet. “Met mooi weer is het hier aanpakken. De slagbomen sluiten, dan de ophaalbrug aan de Rotte openen en zodra de sluisdeuren dicht zijn kan er geschut worden. Dat praatje met de recreanten tijdens het schutten maakt het echt gezellig. Ooit 52 schuttingen, 132 ‘jachies’ gehad, en er kunnen maar twee, hooguit drie tegelijk in de sluis!

Wandelaars en fietsers stoppen ook vaak om hier te kijken. Er zijn er ook waarvoor je het nooit goed kunt doen. Ooit ben ik eens vergeten hier de boom open te doen, het was toen zo druk! Stond er eentje te schelden, joh. Maar als ik hier ben komt er soms weleens een oude schoolkameraad een hand geven.

Het sluisje is 153 jaar oud en de ophaalbrug is vernieuwd in 2013. Afgelopen jaar was de brug soms in storing, ging steeds minder ver open. Ook bleef hij klapperen, een monteur heeft het gefikst, nu doet ie het goed. Maar je moet altijd opletten; je kunt de hele stad lamleggen als je niet uitkijkt.

Als het slecht weer is en de doorvaart rustiger lees ik de Binnenvaartkrant of speel een spelletje. Maar dit is niet mijn enige brug, ik word overal heen gestuurd en bedien bruggen van groot tot klein in de hele regio, ook s’ nachts. Ik post op Facebook altijd foto’s van de bruggen en schepen. Geen dag hetzelfde!”

Felicia Haringsma, brugwachter Erasmusbrug: ‘Clear the bridge’

In het brugwachtershuis van de Erasmusbrug aan de voet van het Deloittegebouw op de Kop van Zuid staat Felicia Haringsma achter een zee van monitoren. Een catamaran vraagt om een opening. En die toeristen horen de bel wel, maar ze blijven maar foto’s maken. Ze beseffen niet dat ze op de klep staan.

Door de intercom zegt Haringsma vriendelijk: “Clear the bridge.” Met een camera speurt ze zorgvuldig of de brug ook echt overal vrij is en dan pas gaan met een muisklik de bomen zachtjes naar beneden en kan de brug open. Tegelijkertijd opent ze de Prinses Irenebrug over de Rotte. Als de schipper van de catamaran aangeeft dat hij naar de Binnenhaven wil, doet ze ook daar nog even de ophaalbrug open en daarna gaat alles weer dicht.

“Ik kom van Zuid, mijn vader werkte dertig jaar lang als brugwachter. Vroeger als kind kwam ik bij hem langs in het brugwachtershuis van de Hoge Brug aan de Schie. Van water word ik rustig. Ik was de horeca zat en mijn vader zei: ‘Waarom word je geen brugwachter?’ Ik haalde mijn diploma’s en ik vind het fantastisch. En mijn vader is trots. Als ik dan op een feestje een keer vertel dat ik op de Erasmus werk, dan zie je ze altijd wel zo kijken van… Zo!

Je trekt hier ook niet zomaar even de brug open. Er is zoveel om op te letten. De tram, de enorme schepen en de superjachten en je hebt ook met het getij te maken. Goed opletten dat je op tijd open bent. Duidelijke communicatie met de schipper is essentieel.

Vanaf hier openen we acht bruggen en tussendoor spijker ik mezelf bij met een taalcursus. Ik zit dus niet stil en wil blijven leren. Wist je trouwens dat het ontwerp van de kade voor het brugwachtershuis gebaseerd is op een flipperkast? Die loopbrug, kijk daar gaat het balletje overheen… en die witte paddenstoelen daar stuitert hij dan tegenaan. Gaaf, hè? Jaja, hebben ze toch iets moois op Zuid, hè”, lacht Haringsma aanstekelijk.