Roodkapje, Rotterdams meest avant-gardistische galerie zat ruim 2,5 jaar aan de Meent. Via de glazen gevel op de ‘Rotterdamse P.C. Hooft’ kregen niet alleen kunstliefhebbers, maar ook chique shoppers, marktbezoekers en woontoren-yuppen hun wekelijkse portie hedendaagse kunst. Maar toen verhuisde het enfant terrible van de kunst naar de ‘rafelrand van het centrum’. Hoe vergaat het Roodkapje sindsdien op de Teilingerstraat?
“Eigenlijk was Roodkapje aan de Meent een kunstsupermarkt,” zegt Aline Yntema, programmamaakster bij Roodkapje. “Een plek waar de liefhebber binnen, en de voorbijganger vanaf de straat, een portie kunst kon ‘shoppen’.” Op de Witte de With experimenteerde de galerie al eerder met kunst, styling, uitgaan en een winkel. Maar toen Roodkapje in 2009 in de lange, geschakelde winkelruimte aan de Meent trok, kwam de kunstsuper pas echt goed uit de verf. Zowel de gemeente als Roodkapje waren in hun nopjes. Geen akelige leegstand in de chique winkelstraat. Roodkapje betaalde alleen servicekosten en kreeg een groter publieksbereik op de koop toe.
Afgesproken werd dat Roodkapje één jaar zou blijven. Het werd 2,5 jaar. Roodkapje ging opnieuw op zoek naar een onderkomen; voor minstens twee jaar. Tijdelijke invulling van leegstand had wederom de voorkeur. Yntema: “Appeltje-eitje met zoveel leegstand in het centrum, dachten we. Maar veel eigenaren van leegstaande kantoren vonden twee jaar te lang en dus te risicovol.” Woningcorporatie Havensteder bracht uitkomst: in de Agniesebuurt stond nog wel wat leeg.
Ruim baan
Inmiddels zit Roodkapje bijna een jaar op de Teilingerstraat in Noord. Tussen de statige Noordsingel, het oude Hofpleinspoortje en het OMA-hoofdkwartier bevond zich een tamelijk troosteloos kantorencluster, ook wel bekend als ZoHo, het Zomerhofkwartier. Havensteder had zelf weinig budget om in het gebied te investeren en gaf dus ruim baan aan iedereen die dat wel wilde doen. Inmiddels vertoont Kriterion er arthousefilms, verhuurt Hostel de Mafkees er lowbudget bedden en zitten er volop creatieve ondernemers in het kek geverfde hoekpand. Roodkapje bouwde de voormalige Superstar supermarkt in drie maanden om tot tentoonstellingsruimte en eet-, muziek- en uitgaansgelegenheid.
Langer rondhangen
Roodkapjes nieuwe locatie is drie keer zo groot. En heeft een kunstenaarsshop en een ‘Work in Progress’, een ruimte waar kunstenaars, ontwerpers en andere creatievelingen tijdelijk nieuw werk kunnen ontwikkelen of repeteren. Onder het complex zit een enorme kelder, waar feestjes, concerten, optredens en lezingen worden gegeven. De Magnetronbar voorziet bezoekers van een gevulde maag. Allemaal voordelen. Maar de aanloop van voorbijgangers, zoals op de Meent, is er niet meer. Yntema: “Voorbijgangers flaneren hier niet; ze lopen vooral langs op weg naar het station.” Dat vraagt om een andere strategie dan op de Meent. “Deze ruimte ligt minder centraal, maar is wel veel groter en heeft meer faciliteiten. Daarom creëren we hier een plek waar je een tijd kan blijven rondhangen. Je kijkt in de megashop, werkt er aan je kunst, eet een warme maaltijd, bezoekt een tentoonstelling en sluit de avond af met een feestje.”
Dat het publiek nu veel meer uit bewuste bezoekers en dus liefhebbers bestaat, vindt Yntema niet erg. “De deuren staan nog steeds wijd open. Ook voor passanten en buurtbewoners.” Soms komen ze een hapje eten of bezoeken ze een feestje. Of kinderen lopen even binnen. “Maar we hebben geen ambitie om een buurthuis te zijn. En we maken er hier iets moois van, maar hebben zelf niet als doel om de wijk te verbeteren.”
Over die wijk is Roodkapje overigens best te spreken. “Tijdens een opening zijn hier gerust een paar honderd man. En in de tentoonstelling ‘Post Slackers’ stond er een levensgrote SHE-male voor het raam. Onze zorgen over hoe de buurt op de kunst en geluidsoverlast zou reageren, bleken volledig onterecht. Er kwam niet één klacht.”
Vette knipoog
Roodkapje programmeert tentoonstellingen van jonge Rotterdamse en internationale vernieuwende kunstenaars. Zelden licht verteerbare kost, maar wel altijd met een vette knipoog. Naast eigen tentoonstellingen, kunnen kunstenaars met een goed idee aankloppen. Yntema: “Wij geven kunstenaars de ruimte om te werken. En zij geven ons de primeur van de performance of tentoonstelling.” Ondanks de grote inbreng van kunstenaars heeft de programmering van Roodkapje één rode draad. Jongeren hebben hun buik vol van klagen en willen niet langer afhankelijk zijn van bestaande instituties. Ze organiseren daarom hun eigen wereld, waarin vernieuwende ideeën over technologie, kunst en de maatschappij vaak leidend zijn. Nieuwe minisamenlevingen, noemt Roodkapje dit. Onder de vlag We are the World geeft Roodkapje deze kunstenaars en minisamenlevingen een podium. Zo verbeeldden vijf kunstenaars tijdens de opening de ‘Post Slackers’: een generatie jongeren van wie wordt gezegd dat ze oppervlakkig en ongeïnteresseerd zijn. Ook was er een tentoonstelling over de enige, echte Nederlandse subcultuur: gabbers. En zoomden zeven kunstenaars met Apotheosis in op de nieuwe helden van onze tijd.
Megashop
Toch is groot uitpakken niet altijd nodig om in Roodkapje te kunnen exposeren. In de megashop kunnen jonge kunstenaars ook hun afzonderlijke producten en kunstwerken verkopen. Met een minimale commissie, én de PR en bezoekersaantallen van Roodkapje. In de shop prijken de sieraden van Fonteini Setaki naast de gouden kiezels van Malou Cohen. Er zijn kerstballen van Jordy Koevoets en tassen van Nishiku. Bepaald geen cadeausuggesties voor oma, maar wel origineel en je steunt Rotterdams talent.
In de megashop liggen overigens opvallend veel cd’s. Op de Meent was al ruimte voor muziek, maar nu Roodkapje op de Teilingerstraat een groep muziekprogrammeurs heeft, krijgt de muziekagenda eindelijk signatuur. Yntema: “In Rotterdam wordt veel geklaagd over muziek. Er zou helemaal niets gebeuren. Hier vinden jonge muzikanten en initiatieven echter prima hun weg. Roodkapje programmeert bijvoorbeeld vernieuwende en underground muziek. En we bieden onze podiumfaciliteiten aan andere labels en festivals aan. Muziekliefhebbers én muzikanten kunnen altijd bij Roodkapje terecht. ”
Muziek, film, eten en kunst. Roodkapje mixt voorlopig nog even door op de Teilingerstraat. 2014 werd afgetrapt met de tentoonstelling No Ware van kunstenaar Dennis de Bel. Met zijn ‘nutteloos design met een knipoog’ laat hij bezoekers kritisch naar gebruiksvoorwerpen kijken. Dat typeert Roodkapje misschien nog wel het meest: via kunst kritische vragen stellen bij ‘waarheden’ maar zonder grootse oplossingen, protesten of klaagzang.
Roodkapje & Magnetronbar
Teilingerstraat 128, Rotterdam
www.roodkapje.org