Wat als een vrolijk bakfestijn begon, bleek al snel veel meer te zijn dan een gezellige wedstrijd. Heel Schiedam Bakt bracht bewoners uit alle hoeken van de stad samen rond iets ogenschijnlijk eenvoudigs: zelfgebakken lekkernijen.
Op 15 maart begon Heel Schiedam Bakt met een feestelijke wandeling van Molen De Walvisch naar het Stadhuis, compleet met lekkernijen van lokale sponsoren en een exclusief bakschort. Daarna kregen deelnemers een week om hun beste creatie te bakken, van oma’s cake tot verrassende, nieuwe smaken. De finale op 22 maart bracht alles samen. In een volle foyer van Theater aan de Schie presenteerden Schiedammers hun creaties aan een jury van lokale smaakmakers en de burgemeester. Niet de winst, maar de ontmoetingen, gesprekken en herontdekking van de stad stonden centraal. Vier Schiedammers blikken terug op hun deelname aan Heel Schiedam Bakt en wat het hen bracht. Hun verhalen tonen hoe een simpel idee als samen bakken kan uitgroeien tot iets structureels: een sterker gevoel van gemeenschap in een stad die haar verleden eert en haar toekomst samen vormgeeft.
‘Een beetje Nederland, een beetje van mij, en een beetje Schiedam in één taart’
Nicole McMahon
Nicole McMahon, geboren in Australië en inmiddels al zes jaar woonachtig in Schiedam, won Heel Schiedam Bakt. “Dat vond ik nogal verrassend. Ik deed vooral mee omdat het me leuk leek samen met mijn dochter van vijf mee te doen”, vertelt ze. “Zij had haar eigen taart gebakken, en ik maakte er ook een, met mijn eigen crunchy spice karamel erin.”
Met haar bedrijf Trouble & Spice maakt Nicole pittige chili-olie en kruidige karamel. Voor de bakwedstrijd bedacht ze een opvallende cheesecake waarin meerdere lagen betekenis samenkwamen. “De appels had ik geweekt in jenever en jeneverbessen, als knipoog naar jeneverstad Schiedam. Er is weinig Hollandser dan een appeltaart, dus die smaak wilde ik verwerken. Bovenop kwam mijn eigen crunchy spice karamel, kruidig en een tikje pittig. Daarmee zat er iets van Nederland in, iets van mezelf en iets van Schiedam. De basis was een lichte citroencheesecake, gebaseerd op een recept dat ik altijd met mijn moeder maakte. Ik noemde het My Jenever Soaked Neighborhood.”
Dat ze zou winnen, had ze absoluut niet verwacht. “Ik dacht eerlijk gezegd dat een kind zou winnen, gewoon voor de gezelligheid.” Haar dochter, die met veel plezier haar eigen taart had gebakken, wilde de winnende cheesecake niet eens proeven. “Ze vindt bakken fantastisch, maar houdt niet van taart. Alleen onze zelfbedachte bananenworteltaart, gemaakt met wat we nog in huis hebben, gaat er soms in.”
Nicole kookt al haar hele leven. In Kenia runde ze een koffietent en tijdens de pandemie in Nederland kookte ze wekelijks meergangen-afhaalmenu’s. “Ik ben echt meer van het hartige. Bakken is voor mij vooral iets leuks om erbij te doen.”
Ook buiten de keuken zet Nicole zich in voor de stad. Ze organiseert twee markten in Schiedam en is actief betrokken bij haar wijk. “Als ik wil dat dit een fijne plek blijft om te wonen, moet ik daar zelf aan bijdragen.”
Hoewel ze uit grote steden komt, ze woonde eerder in Shanghai en Melbourne, waardeert ze juist het dorpse karakter van Schiedam. “Ik ben een echte stadsvrouw, dus het was even schakelen. Maar het is mooi om te zien hoe mijn dochter hier opgroeit. Dat je naar buiten loopt en mensen kent, dat we op elkaar letten – dat geeft een gevoel van gemeenschap dat je in een grote stad niet snel vindt.”
‘Dit was mijn Heel Holland Bakt-moment, maar dan in het klein’
Oriana Winters
Oriana Winters woont inmiddels vijf jaar in Schiedam en begon pas twee jaar geleden met bakken. “Dat kwam eigenlijk door het programma Heel Holland Bakt. Ik raakte er helemaal door geïnspireerd en dacht: dit wil ik ook! Dus ben ik van alles gaan proberen – van vanillevla tot macarons.”
Toen Heel Schiedam Bakt werd aangekondigd, twijfelde ze geen moment. “Ik zou me niet snel opgeven voor het echte programma, want ik ben gewoon een thuisbakker. Maar dit was perfect: een laagdrempelige bakwedstrijd, in je eigen stad. Daar moest ik aan meedoen.”
Het evenement begon op 15 maart met een wandeling door de stad. “Als fan van Heel Holland Bakt vond ik het kookschort dat je kreeg misschien wel het hoogtepunt. Echt zo’n collectors item. Ik vond het fantastisch om die te krijgen; die moest ik hebben.”
Voor de finale op 22 maart bakte Oriana een klassieke hazelnootschuimtaart. “Die lukt eigenlijk altijd. Ik begin er een dag van tevoren al mee, want het schuim moet heel lang drogen en afkoelen in de oven. Hij is luchtig, rijk en gewoon heel lekker.” De jury was zo onder de indruk dat ze even twijfelden of de taart misschien in een patisserie was gekocht. “Dat vond ik echt een geweldig compliment. En dat ik daarmee tweede werd, was natuurlijk al helemaal bijzonder.”
Wat haar het meest bijbleef, was de sfeer. “Je ziet iedereen met zijn baksel binnenkomen. De spanning, het enthousiasme, het contact met de andere deelnemers … je stapt echt even in een andere wereld. En dan de jury die rondloopt. Je probeert toch iets van hun gezichten af te lezen. Zou ik kans maken?”
In het dagelijks leven werkt Oriana als projectmanager bij Ware Communicatie en is ze trainer bij BTY CLB, een combinatie van cardio en krachttraining. “Daar haal ik heel veel energie uit. Net als uit bakken eigenlijk. Ik blijf zeker doorbakken, vooral om nieuwe dingen uit te proberen.” Of ze nog een keer mee zou doen? “Zeker weten. Maar dan moet ik wel echt goed nadenken wat ik ga maken.”
‘Een ode aan Schiedam, in drie cakes en drie keer jenever’
Robert van der Ven
Geboren en getogen in Schiedam, bedacht Robert van der Ven zich geen seconde toen hij de oproep voor Heel Schiedam Bakt voorbij zag komen. “Schiedam is echt mijn stad. Dus elke kans om iets bij te dragen of mijn stad te representeren, grijp ik met beide handen aan.”
Voor de wedstrijd bakte hij drie klassieke cakes met een uitgesproken lokaal karakter: elke cake kreeg een vleugje Schiedamse drank mee. “Vroeger bakte ik altijd roombotercake met mijn moeder en zus, dus dat voelde vertrouwd. Maar nu gaf ik er mijn eigen draai aan.” Zo verwerkte hij in de eerste cake Ketel 1 Signature Blend, in de tweede een Branders Shot, speciaal ontwikkeld door een gerenommeerde distillateur samen met de Stichting Brandersfeesten, en in de derde brandewijn met tonen van anijs en drop.
Tijdens de wedstrijd had Robert ook mooi de tijd om met andere deelnemers te praten. “Ik raakte aan de praat met iemand die had meegewerkt aan de ontwikkeling van de Branders Shot. Hij vond het geweldig dat ik die had verwerkt in mijn cake.”
Ook buiten de keuken staat Robert nooit stil. Hij is actief vrijwilliger bij het Zakkendragershuis, een voormalig gildehuis dat teruggaat tot 1316. “Als zakkendrager trek ik het oude tenue aan en leid ik bezoekers rond. Zo kan ik bijdragen aan het behoud van het gebouw. Ik zou het echt zonde vinden als dat verloren gaat.” Daarnaast helpt hij bij het op- en afbouwen van het Jeneverfestival en leidt hij tijdens de Molendagen bezoekers rond in de molens van de stad. “Daar leer je steeds meer over hoe alles met elkaar verbonden is: de molens, de jenever en de zakkendragers.”
Zijn liefde voor de geschiedenis van Schiedam komt ook terug in zijn inzet voor de Historische Vereniging Schiedam, waar hij wekelijks meedoet aan de cursus Ken uw stad. “Elke donderdag duiken we in het verleden van Schiedam – van de vroegste oorsprong tot nu. Ik houd echt van de oude gebouwen, de verhalen, de gelaagdheid van deze stad.”
Ook op onverwachte momenten komt die liefde naar boven. “Ik werk bij DFDS in de haven, vlak naast de bakkerij van het Vlaamsch Broodhuys. Als ik nachtdienst heb, ruik ik het verse brood of, in de winter, de kerstbroden. Dat zijn van die kleine dingen die je extra laten voelen: ja, dit is mijn stad.”
‘We deden mee als moeder en dochter; dat maakte het extra bijzonder’
Julie Tijtel
Julie Tijtel woont al 23 jaar in Schiedam. Toen ze Heel Schiedam Bakt voorbij zag komen in het plaatselijke krantje, twijfelde ze geen moment. “Ik was meteen enthousiast. Vooral omdat ik het samen met mijn dochter Sharona kon doen; dat maakte het extra bijzonder. We zijn samen boodschappen gaan doen, vroeg opgestaan en met veel plezier aan het bakken geslagen.”
Voor de wedstrijd maakten ze een Surinaamse fiadoe: een rijke, geurige cake met gekonfijte vruchten en kaneel. “Eigenlijk is het een soort kruidige cake die je in veel Surinaamse families tegenkomt. Hij was goed gelukt en lekker, al had ik er stiekem iets meer melk in moeten doen. Hij was nét iets te stevig naar mijn smaak.”
Julie kookt graag, en vooral samen met haar dochter. “Als we op vakantie zijn geweest en iets lekkers hebben geproefd dan proberen we het thuis na te maken. We zijn altijd nieuwsgierig naar nieuwe smaken.”
Het evenement zelf vond ze feestelijk, al had ze graag wat meer tijd gehad om met andere deelnemers te praten. “Ik had een leuk gesprek met een meneer die vertelde over zijn baksel en zijn band met Schiedam. Dat soort gesprekken maken zo’n dag extra waardevol. Het draait uiteindelijk niet alleen om taart, maar om verbinding.”
Ook de stadswandeling voorafgaand aan het evenement vond Julie verrassend inspirerend. “Je kwam langs plekken waar je normaal zo aan voorbijloopt. Ik dacht echt: huh, dat wist ik helemaal niet over mijn eigen stad.”
Dat zij en haar dochter een van de weinige deelnemers met een Surinaamse achtergrond waren, maakte Julie extra trots. “Ik vond het mooi om dat stukje cultuur te vertegenwoordigen. Schiedam is een diverse stad, en dat mag gevierd worden.”
Julie werkt in de zorg en heeft daardoor vaak onregelmatige werktijden. “Dan is koken of bakken voor mij echt een rustmoment. Even alles loslaten en met mijn handen bezig zijn. Het is iets waar ik veel ontspanning uit haal.”
In het verleden organiseerde ze regelmatig damesavonden in het clubhuis en ze staat ervoor open om zich weer in te zetten voor de buurt. “Als het qua werk te combineren is, zou ik dat graag weer oppakken. Het is belangrijk om betrokken te zijn bij waar je woont.”