Kloppend hart van Rotterdam

Komt dat zien!

Martine de Wit Tekst

De collectie van Museum Boijmans Van Beuningen staat bol van de verhalen. Al meer dan anderhalve eeuw laten we ons meevoeren in verschillende kunststromingen en thema’s, met verschillende kunstenaars en in verschillende tijdperken. Maar dat is slechts één kant van het verhaal. Dankzij Depot Boijmans Van Beuningen voeg je straks een geheel nieuwe dimensie toe aan je museumbezoek. 

Het museum

Al sinds 1849 kun je in Rotterdam een enorme schat aan kunst bewonderen. Dat hebben we in de eerste plaats te danken aan kunstverzamelaar Frans Jacob Otto Boijmans, die zijn verzameling schonk aan de stad. Na Boijmans deden ook andere verzamelaars (delen van) hun collectie cadeau aan de stad, en dat gebeurt nog steeds. Maar niet iedereen krijgt zomaar een plekje aan de muur of in de vitrinekast, vertelt tentoonstellingsdirecteur Cathy Jacob. “We kijken altijd goed of objecten in het geheel passen. Daarbij hebben we een paar focuspunten, waarvan het surrealisme toch wel de bekendste is. Veel mensen hebben bijvoorbeeld de tentoonstelling Gek van surrealisme en Alles Dalí gezien. Als we straks weer opengaan, willen we zeker weer iets groots neerzetten rondom die stroming.”

DNA

Alle tentoonstellingen hebben gemeen dat ze een verhaal vertellen over een stroming, onderwerp, kunstenaar of tijdperk. “We gebruiken daarbij ook kunst van andere musea die we in bruikleen hebben, of we zetten kunstenaars ter plekke aan het werk binnen een bepaald thema. Er is wel altijd een duidelijke link met onze eigen collectie: dat is echt ons DNA”, vertelt Jacob. “Zo hebben we één schilderij in de collectie van de kunstenaar Kokoschka, met een mandril erop. Je weet wel, zo’n aap. Rondom dat ene schilderij hielden we de tentoonstelling Oskar Kokoschka. Mensen en beesten, waarbij ook topstukken te zien waren van het MoMA en Tate London. Maar we hebben ook tentoonstellingen rondom actuele thema’s in de samenleving, die raken aan stukken uit onze collectie. Ik kan zó wat ideeën opnoemen, maar de vraag is natuurlijk of die over zeven jaar nog relevant zijn. Dat bekijken we tegen die tijd opnieuw.”

Drive-thru

Het museumgebouw is de komende jaren dicht voor tentoonstellingen zoals we ze gewend zijn. Maar het tonen van de kunst uit de collectie gaat wel gewoon door, vertelt Jacob. “Afgelopen zomer konden bezoekers nog met een elektrische auto langs de objecten rijden tijdens een drive-thru door Ahoy. De kunst is ook te zien in collega-musea via Boijmans bij de Buren, en op scholen via Boijmans in de Klas.” Dus zelfs als de berg niet naar Mohammed komt, kunnen Rotterdammers van mooie kunst blijven genieten.

Museum Boijmans Van Beuningen       (010) 441 94 00       boijmans.nl

Het Depot

Waar voorwerpen in een tentoonstelling zijn geordend op thema of tijdperk, zijn ze in een museumdepot te vinden op materiaalsoort, temperatuur en vochtigheidsgraad. Depot Boijmans Van Beuningen is het eerste publiek toegankelijke depot ter wereld met een complete collectie. Spullen die hier naast elkaar staan, hebben vaak maar een ding gemeen: ze blijven goed bewaard. Via 151.000 kunstobjecten reis je van achter naar voor in de tijd en weer terug. De zolder van opa en oma in het groot. “Het leukst is als mensen straks lekker zelf gaan fantaseren terwijl ze grasduinen door de collectie”, vertelt Yoeri Meessen, hoofd educatie en publieksbegeleiding bij Boijmans. “Maar we vertellen ook de verhalen van de kunststukken. Veel voorwerpen hebben zo’n indrukwekkende geschiedenis, dat het een wonder is dat ze zo goed bewaard zijn gebleven.”

Militaire precisie

Als je het een museumconservator vraagt, wordt kunst het liefst gemaakt met goed materiaal. Maar je hebt het jammer genoeg niet altijd voor het zeggen. “Zo heeft de schilder Francis Picabia eind jaren ’40 een heel betekenisvol schilderij gemaakt op … hardboard. Dat trekt natuurlijk krom op den duur! Het kostte enorm veel moeite om dat werk te behouden, maar het is inmiddels weer te bewonderen. In het depot krijg je een goed beeld van dit soort werk achter de schermen. Zo zullen er ter plaatse restaurateurs aan het werk gaan, zodat je goed ziet hoe zij werken. En je ziet wat er bij komt kijken als kunst op reis gaat naar andere musea: dat is een operatie van militaire precisie.” Meessen verwacht dat mensen tijdens hun bezoek aan het depot ook nieuwsgierig worden naar werken die misschien niet zo vaak te zien zijn. “We horen dan ook graag van bezoekers welke objecten zij interessant vinden en in een tentoonstelling willen terugzien.”

Magisch

Normaliter zijn depots donkere, saaie achterafgebouwen met een hek eromheen. Maar de grootste kunstschat van Rotterdam bewaren we gewoon in het centrum. Die verdient dan ook een mooie schatkamer! In september 2020 krijgen we de kans om het iconische, hightech depot zonder de collectie erin te bewonderen, als een op zichzelf staand kunststuk. Meessen: “Het ziet er vanbinnen totaal niet uit zoals je zou verwachten van een opslag. Ik denk dat veel mensen erg verrast zullen zijn.” Het belooft magisch te worden, want de architect liet zich onder meer inspireren door werk van Piranesi. Of misschien bekender: het trappenhuis van Hogwarts, de school van Harry Potter.

Museum Boijmans Van Beuningen       (010) 441 94 00       boijmans.nl/depot