Rotterdammers maken Rotterdam

Je hebt gelijk, maar ik zie het anders

Mia Spruit Tekst
Jeroen Arians Beeld

Wie: Jeroen Arians (www.jeroenarians.com en www.kopst.uk) Wat: fotografeerde begraafplaatsen in Rotterdam Waarom: omdat hij als enige in zijn familie begraven wil worden

Zijn begraafplaatsen gemaakt voor de doden of de levenden? Het viel fotograaf Jeroen Arians op dat begraafplaatsen in Rotterdam vooral gericht zijn op de nabestaanden. De gecoördineerde structuur van de begraafplaats, de landelijke omgeving en de praktische zaken bij het graf. Sommigen druk bezocht, anderen oases van rust.

“Ik ben gefascineerd door de theatraliteit van de handelingen van mensen. Deze fotografeer ik en hervorm ik tot een nieuw document. Daar maak ik soms installaties van. Ik maak ook graag portretten van mensen, maar ik maak uiteindelijk een document van mijn omgeving en daarin vind ik mensen niet per definitie belangrijk.”

Perspectief

“Ik twijfelde een beetje bij deze opdracht. Ik vroeg me af of ik op begraafplaatsen iets kon vinden waarbij ik niet terug hoefde te vallen op clichés. Interessant was een graf waarop stond: ‘Je hebt gelijk, maar ik zie het anders.’ Ik zou toch trots zijn als dat op mijn steen stond. Het sluit aan bij de kern van mijn werk. Dit heeft niet zozeer met de dood te maken, maar ik vind dat je altijd iets vanuit een andere positie moet kunnen bekijken. Ik vond die zin fantastisch. Ik heb ook tien minuten voor dat graf gestaan.”

Antropologisch

Arians ziet iets antropologisch in begraafplaatsen, omdat deze in het buitenland vaak anders zijn. In andere landen doet men veel moeite om het graf tot een monument te maken voor de overledene. Zijn bezoeken aan kerkhoven in Rotterdam zijn geen onderzoek, maar Arians zag wel dat we hier anders mee omgaan. “Vooral heel praktisch. Achter bijna elk graf staat een doosje met spullen waarmee de nabestaanden het graf kunnen onderhouden. En overal staan gieters. Tegelijkertijd zijn de graven ook verwaarloosd.” Voor zijn gevoel zijn begraafplaatsen in het buitenland echt een ode aan de dode. “Ik zag in Rotterdam daarentegen mensen bezinnen. Bezinning over bepaalde vraagstukken van de doden. Vaak in een mooi landschap. Als je op zoek bent naar rust, moet je op een begraafplaats zijn”, zegt hij.

“Die doosjes achter de graven had ik wel mee willen nemen om apart te fotograferen, omdat deze op de levenden terugkeren en niet op de doden. Maar dat zou een heel ander project worden.”