Kloppend hart van Rotterdam

Hoe gers is… Nocturne?

Hans Reitzema Tekst
Hans Reitzema Beeld

Het International Film Festival Rotterdam streek weer neer in de stad. Meer dan vijfhonderd films in anderhalve week. En elke keer opnieuw verrast het festival. Voor Gers! keek ik o.a. naar Nocturne, een film die je moet gaan zien. En daarna opnieuw.

IFFR 2019

Ook dit jaar heeft het IFFR weer veel moois te bieden. Het is onmogelijk om alle films te zien, maar gelukkig gaan veel films na het festival nog draaien in de Rotterdamse bioscopen.

Aanraders zijn nu al Capharnaüm, Sons of Denmark en Doubles Vies. Die laatste alleen al omdat Juliette Binoche erin speelt. Capharnaüm won de prestigieuze publieksprijs. Het is het hartverscheurende verhaal van een twaalfjarig jongetje dat op papier niet bestaat, een jonger zusje uitgehuwelijkt ziet worden en zijn eigen ouders voor de rechter sleept. Een must-see die al meteen na het festival te zien is in de Rotterdamse bioscopen.

Met die Rotterdamse bioscopen zit het trouwens wel goed. Die zijn allemaal relatief nieuw of onlangs volledig vernieuwd. De oudste stoeltjes stonden nog in Cinerama, maar ook in het eerst nog doorgezakte Cinerama 4 zit je inmiddels prinsheerlijk.

Opvallend anders dit jaar is de catering in De Doelen. Daar is een soort foodtruckplein ingericht, waar vroeger maar één aanbieder was. Dat zorgt voor een gevarieerd aanbod en kortere rijen. En gewoon betalen met je pinpas blijft een verademing!

Wat gelukkig nooit verandert is het slechte weer. Net als films horen regen, sneeuw en hagel echt bij het IFFR. Ook deze editie vormt weer een koude en natte ouverture van het Rotterdamse festivalseizoen.

Nocturne

Dan Nocturne. Weliswaar geen Rotterdamse productie, maar wel een film waarvoor de hele vaderlandse scene naar Rotterdam kwam. En eerlijk is eerlijk: I was impressed.

Viktor van der Valk

Filmmaker Viktor van der Valk sleurt ons een helse nacht in. Speels rijgt hij filmclichés en -citaten aaneen tot een eigenzinnige productie waar het plezier in cinema vanaf spat. Nocturne is een film als goede poëzie: alle woorden ken je al, maar nog niet in deze volgorde.

Kleuren

De schaduwen in Nocturne zijn blauw. Het licht vaak oranje of rood. Geen klassieker kleurenschema in film dan dit. En het werkt. Zoals alles in deze film werkt: de overrompelend snelle montage, de zorgvuldige composities, de klassieke muziek, de heerlijk gruizige analoge korrel.

Waar gaat Nocturne over?

Er moet een film af. Deze nacht nog. Daar gaat Nocturne over. Van der Valks broer Vincent speelt Alex, de filmmaker met een deadline. En Alex moet keuzes maken. Zonder zijn keuzes kan niemand verder. De vergelijking met Synecdoche New York (Charlie Kaufman, 2008) dringt zich op. De te jong overleden Philip Seymour Hoffman speelt hierin filmmaker Caden Cotard (misschien wel zijn beste rol ooit) die zijn crew maar vooral zichzelf tot wanhoop drijft met zijn (gebrek aan) keuzes.

En ook in Nocturne gaan die keuzes niet alleen over de te maken film. Hoofdpersoon Alex verkent de randen van zijn passie. Zelfs liefde en familie wijken daarvoor. Alles voor de kunst en de niet te temmen drang om te maken.

Gaandeweg versmelten fictie en werkelijkheid. Alex lijkt de grip volledig kwijt. Als kijker moet je blijven opletten om niet ook de grip kwijt te raken. Hierdoor boeit Nocturne van begin tot eind. En eigenlijk wil ik hem vaker zien. Om er nóg meer in te ontdekken.

Hoe gers is Nocturne?

☆☆☆☆☆